31 marca przypada kolejny, ósmy już Dzień Backupu. Ta ogólnoświatowa inicjatywa została zapoczątkowana w 2011 roku i ma na celu propagowanie i upowszechnianie świadomości użytkowników komputerów i urządzeń mobilnych w zakresie potrzeby wykonywania kopii zapasowych danych.
Czym jest backup?
To kopia zapasowa danych, najczęściej obejmująca te informacje, które mają znaczenie dla ich właściciela. W odniesieniu do firm i instytucji będą to najczęściej dane księgowe, informacje handlowe i marketingowe, bazy danych, oferty, dokumenty, czy realizowane przez firmę projekty. Osoby fizyczne chronią zazwyczaj dane mające charakter osobisty, sentymentalny, jak zdjęcia, filmy, dokumenty.
Kopia zapasowa tworzona jest na wypadek awarii stacji roboczej i przechowywana jest zwykle w innym miejscu niż dane źródłowe.
Znane są również przypadki dzielenia fizycznego dysku twardego zainstalowanego w komputerze na kilka dysków logicznych i następnie na nich wykonywania backupu. Rozwiązanie takie nie daje użytkownikowi praktycznie żadnej ochrony, bowiem w przypadku mechanicznej awarii nośnika zazwyczaj utracony zostaje dostęp do całej jego zawartości, a nie tylko wybranych partycji.
Dlaczego powinno się wykonywać kopie zapasowe?
Utrata danych jest wbrew pozorom bardzo powszechnym zjawiskiem. Choć wiele osób nigdy nie słyszało o odzyskiwaniu danych, to awaria skutkująca brakiem dostępu do danych może dotknąć każdego.
Badania prowadzone przez firmy zajmujące się profesjonalnym odzyskiwaniem danych wskazują, ze nadal ponad połowa użytkowników komputerów i urządzeń mobilnych nie zabezpiecza się na wypadek utraty danych. A przyczyn utraty dostępu do danych jest naprawdę wiele:
1. Samoistne uszkodzenia nośników
2. Przypadkowe usunięcie danych przez samych użytkowników
3. Działanie wirusów
4. Kradzież lub zagubienie sprzętu
Jak tworzyć backup danych?
Wykonanie kopii danych jest naprawdę proste. Wybór metody uzależniony jest przede wszystkim od budżetu użytkownika, jego umiejętności informatycznych oraz ilości danych.
Dla użytkowników domowych najprostsza metodą archiwizacji jest kopiowanie danych na dysk zewnętrzny, bądź wysyłanie ich do chmury. Najważniejsze by robić to systematycznie.
W organizacjach operujących na większych ilościach danych, które mają niejednokrotnie strategiczne znaczenie dla ich funkcjonowania stosuje się systemy raidowe, zapewniające wysoki poziom bezpieczeństwa danych, przy jednoczesnej automatyzacji procesu wykonywania regularnych kopii. W większych przedsiębiorstwach i instytucjach wdrażane są zazwyczaj polityki bezpieczeństwa regulujące kwestie archiwizacji danych i obowiązków użytkowników w tym zakresie.
Co robić w sytuacji kiedy nie ma backupu, bądź kiedy system archiwizacyjny zawiedzie?
Właśnie na takie sytuacje przygotowane są firmy zajmujące się profesjonalnym odzyskiwaniem danych. W przypadku stwierdzenia usterki nośnika i braku dostępu do danych przede wszystkim nie należy wpadać w panikę – zazwyczaj dane można odzyskać w 100 procentach.
Trzeba też odeprzeć wszelkie pokusy naprawy sprzętu we własnym zakresie. Uszkodzony nośnik najlepiej odłączyć od razu od źródła zasilania – dysk zewnętrzny odpiąć od komputera, a dysk HDD wyjąć ze stacji roboczej. Każda kolejna próba uruchamiania nośnika zazwyczaj pogarsza tylko jego stan i czasami uniemożliwia odzyskanie danych.
W następnym kroku nośnik należy dostarczyć do profesjonalnego serwisu (w odróżnieniu od zwykłego serwisu komputerowego, który zazwyczaj nie ma odpowiedniej wiedzy i narzędzi by skutecznie i fachowo zająć się uszkodzonym nośnikiem). Tam eksperci, w laboratorium wyposażonym z odpowiednie zaplecze technologiczne, przy użyciu specjalistycznego sprzętu (a nie dostępnego ogólnie w sieci amatorskiego oprogramowania) z pewnością przywrócą dostęp do utraconych informacji.