Na rynku dostępnych jest wiele narzędzi hardware’owych oraz programów do odzyskiwania danych z elektronicznych nośników informacji. Część z nich posiada wyłącznie płatne wersje i przeznaczona jest do użytku komercyjnego. Użytkownicy mogą korzystać również z darmowych opcji, które choć mają wiele ograniczeń, to ich przewagę buduje fakt, iż nie trzeba za nie płacić. Jednym z programów oferowanych w postaci bezpłatnej jest RECUVA.
CZYM JEST RECUVA?
Recuva to produkt firmy Piriform (CCleaner), będącej częścią grupy Avast. Jak wynika z internetowych opinii program cechuje się wysoką skutecznością odzyskiwania danych – pozwala na odzysk danych usuniętych przez użytkownika, a także utraconych na skutek błędów oprogramowania, awarii sprzętowych, czy działania wirusów.
Jak zapewnia producent, Recuva obsługuje proces odzyskiwania danych m.in. z dysków twardych, kart pamięci, dysków zewnętrznych oraz pendrive i pozwala na odzyskiwanie dokumentów, plików multimedialnych – zdjęć i filmów, muzyki, a także wiadomości email. Aplikacja posiada również tryb głębokiego skanowania, który analizuje zawartość nośników pod kątem poszukiwania chociażby śladów danych, które zostały usunięte.
Program pozwala na odzysk danych, które zostały „trwale usunięte”, tj. zostały usunięte również z kosza. Jednak jeśli usunięty plik został nadpisany nową zawartością, to program nie przywraca dostępu do jego pierwotnej treści (choć oczywiście mało które narzędzie jest w stanie odzyskać nadpisane dane). Program pracuje w środowisku Windows, obsługuje systemy plików FAT, NTFS, exFAT.
Aplikację można pobrać ze strony producenta – https://www.ccleaner.com/recuva
KAŻDY ZNAJDZIE COŚ DLA SIEBIE
Program Recuva dostępny jest w kilku wersjach – jedna z nich jest darmowa i choć jest okrojona w stosunku do wersji płatnych, to ma realizować swój podstawowy cel, tj. umożliwić odzysk danych. Dwie pozostałe pozycje są płatne i kosztują odpowiednio: Recuva Professional – 19,95 euro, zaś CCleaner – zestaw narzędzi na trzy stanowiska – 29,95 euro. Nabywcy płatnych egzemplarzy programu mogą dodatkowo obsługiwać wirtualny dysk twardy, otrzymują automatyczne aktualizacje programu oraz wsparcie producenta. W ramach zestawu CCleaner użytkownik dostaje ponadto zestaw narzędzi umożliwiających optymalizację pracy komputera.
SPRAWDZAMY JAK DZIAŁA RECUVA
Instalacja programu Recuva jest bardzo prosta – wystarczy kliknąć buton Darmowego pobierania, by uruchomić kreator instalacji i w trzech prostych krokach uruchomić aplikację, tj.
- Uruchomić instalator Recuva
- Potwierdzić instalację
- Postępować zgodnie z instrukcjami konfiguracji
Program pozwala na wybór opcji językowej, możliwa jest zatem praca w języku polskim, co dla wielu osób będzie dużym ułatwieniem.
Skuteczność działania programu sprawdzamy na dysku zewnętrznym HGST TOURO o pojemności 500 GB z którego usunięte zostały zdjęcia, zatem pliki .jpg (19 GB danych, obejmujących 1670 fotografii). Poniżej krok po kroku relacjonujemy działanie aplikacji.
Niestety pierwsze szybkie skanowanie nie odzyskało nawet jednej fotografii, zaś po kolejnych dwóch godzinach oczekiwania okazało się, iż podczas skanowania głębokiego program również nie poradził sobie z odzyskaniem usuniętych plików.
Kolejną próbę wykonaliśmy na dokumentach word – na dysk zapisano, a następnie usunięto przy użyciu komendy Delete 110 MB danych, na które składało się 860 plików tekstowych. Podobnie jak w przypadku zdjęć skanowanie szybkie nie przyniosło oczekiwanego rezultatu. Również tym razem skanowanie głębokie trwało niemal dwie godziny i zakończyło się fiaskiem.
Nie chcieliśmy poddać się bez walki, więc pomyśleliśmy, że to może z naszym dyskiem zewnętrznym jest coś nie tak, spróbowaliśmy jeszcze zatem przeprowadzić odzysk tych samch danych z innej lokalizaji (zapisując je uprzednio, a następnie kasując z pulpitu). Efekt? Dokładnie taki sam jak w dwóch poprzednich podejściach. Przypadek?
PODSUMOWANIE: Program Recuva w wersji bezpłatnej rozczarował nas, nie sprawdził się bowiem zarówno w odniesieniu do plików .jpg, jak również .doc usuniętych przez użytkownika z dysku przenośnego oraz z puplitu. Trudno powiedzieć jak działa wersja płatna – nie będziemy już raczej sprawdzać. W sumie, po czterech godzinach skanowania dysku program nie odnalazł ani jednego pliku.
PAMIĘTAJ – SAMODZIELNE ODZYSKIWANIE DANYCH MOŻE DEFINITYWNIE ZNISZCZYĆ WCZEŚNIEJSZE ZAPISY
Odzyskiwanie danych wymaga do swej skuteczności nie tylko narzędzi programowo – sprzętowych, ale także wiedzy i doświadczenia pozwalających na ich obsługę. Należy zatem pamiętać, iż samodzielne próby odzysku danych z dysku twardego, czy innego nośnika elektronicznego podejmować powinny wyłącznie osoby, które posiadają chociażby elementarne umiejętności informatyczne.
Nawet biorąc pod uwagę fakt, iż program Recuva praktycznie prowadzi użytkownika za rękę i automatycznie robi za niego niemal wszystko, łatwo jest przez nieuwagę zastosować proces w stosunku do innego nośnika, niż użytkownik zamierzał.
Poza tym, ważne jest, by nie zapisywać żadnych nowych treści na nośniku, z którego informacje mają być odzyskiwane – dotyczy to również wszelkich programów do odzyskiwania danych. Zapisanie jakichkolwiek nowych informacji może doprowadzić do nadpisania poprzedniej zawartości i skutecznie uniemożliwić odzysk danych. Ta sama uwaga dotyczy także informacji odzyskanych przez program – najlepiej zapisać je na innym nośniku, niż ten z którego dane były odzyskiwane. Gdyby bowiem okazało się, iż program nie przywrócił dostępu do całej zawartości, bądź wystąpił jakiś problem z odzyskanymi plikami, ich zapisanie w lokalizacji danych pierwotnie utraconych może uniemożliwić przeszukiwanie nośnika przy wykorzystaniu innych narzędzi. Recuva ostrzega użytkownika przed popełnieniem takiego błędu, wyświetlając odpowiedni komunikat.
Odzyskiwanie danych przy użyciu bezpłatnego programu do odzyskiwania danych jest dobrym rozwiązaniem pod warunkiem znalezienia skutecznego narzędzia, a także posiadania przez użytkownika wiedzy i doświadczenia, które mogą uchronić go przed popełnieniem błędów skutkujących całkowitym zniszczeniem struktury logicznej plików. Niestety cudu nie było – bezpłatny program Recuva nie stanął na wysokości zadania i nie odzyskał nawet jednego utraconego pliku.
