Akademia odzyskiwania danych, czyli gdzie nauczyć się data recovery

Odzyskiwanie danych to wysoce specjalistyczna dziedzina informatyki, pozwalająca na przywracanie dostępu do utraconych danych zapisanych uprzednio na nośnikach elektronicznych. Dla skuteczności usług w tym zakresie kluczowe znaczenie mają wiedza i umiejętności fachowców. Gdzie zatem można nauczyć się odzyskiwania danych?

Jeszcze do niedawna żadne studia informatyczne nie kształciły specjalistów z zakresu data recovery. W tej chwili niektóre uczelnie mają w programie zajęcia obejmujące dosyć pobieżnie tematykę odzyskiwania danych, część szkół oferuje również studia podyplomowe z zakresu informatyki śledczej. Umówmy się jednak – odzyskiwania danych nie da się nauczyć wyłącznie w teorii. By osiągnąć status specjalisty w branży data recovery i samodzielnie analizować przypadki uszkodzeń, a następnie przywracać dostęp do utraconych danych niezbędne są umiejętności praktyczne, wynikające z wieloletniego doświadczenia. Jednak nie od razu człowiek staje się ekspertem, od czegoś należy zacząć naukę. Uczelnie zazwyczaj prowadzą te kierunki we współpracy z firmami komercyjnymi, które oddelegowują swoich pracowników na wykłady ze studentami. Zresztą zwykle zajęcia praktyczne również prowadzone są w centrach szkoleniowych zorganizowanych przy laboratoriach firm data recovery.

Firmy z branży odzyskiwania danych twierdzą, że nie da się szybko nauczyć data recovery we własnym zakresie. Oczywiście jeśli ktoś ma dużo czasu na rozkręcenie biznesu, to metodą prób i błędów z czasem zdobędzie chociażby podstawowy poziom umiejętności niezbędny do obsługi najprostszych przypadków. Taki model nauki wiąże się jednak z ryzykiem zniszczenia w jej trakcie nośników klientów. Do tego sam proces zdobywania wiedzy będzie trwał dosyć długo, zatem na pierwsze zyski z biznesu data recovery opartego o naukę we własnym zakresie trzeba będzie poczekać.

Jak zatem zdobyć tę tajemną wiedzę?

Wydaje się, że najlepszym rozwiązaniem jest zainwestowanie środków w zakup profesjonalnego szkolenia, organizowanego przez praktyków – firmy z branży odzyskiwania danych. Choć na pierwszy rzut oka, po przeszukaniu internetu, może wydawać się, że firm świadczących usługi data recovery w Polsce jest całkiem sporo, to osoby znające branżę wiedzą, że podmiotów świadczących usługi na profesjonalnym poziomie jest zaledwie kilka. I tylko nieliczne z nich organizują i prowadzą szkolenia z zakresu odzyskiwania danych. Naukę taką można pobrać w 3, może 5 firmach w Polsce. Oczywiście pozostają także rynki światowe. Poza tym również producenci narzędzi do odzyskiwania danych oferują szkolenia z zakresu przywracania dostępu do danych z oparciu o ich sprzęt.

Co wchodzi w zakres oferty szkoleniowej?

Szkolenia kierowane są do różnych odbiorców – od osób, które nie miały jeszcze do czynienia z odzyskiwaniem danych z nośników elektronicznych, po specjalistów, którzy chcą podnosić swe kwalifikacje, uzupełniać i systematyzować wiedzę.

Także zakres szkoleń bywa różny – może obejmować wybrane typy nośników – np. wyłącznie dyski twarde, dyski określonych producentów, nośniki wyposażone w pamięci NAND, czy zaawansowane rozwiązania raidowe. Te ostatnie kierowane są do osób z rozległą wiedzą oraz doświadczeniem w pracy z nośnikami elektronicznymi. Osoby nie posiadające chociażby elementarnej wiedzy na temat budowy i funkcjonowania dysków twardych, ich pracy w różnych konfiguracjach raid, systemach plików czy specyfiki pracy macierzy dyskowych, nie poradzą sobie z nadmiarem fachowej wiedzy. Zresztą wiele firm pozwala na skorzystanie z jej oferty szkoleniowej jedynie z zachowaniem kolejnych etapów nauki – nie sprzedaje kursów eksperckich, bez skorzystania ze szkolenia na poziomie zaawansowanym. Jest to w pełni uzasadnione – kursant powinien rozumieć omawiane zagadnienia. Poza tym szkolenia prowadzone są często grupowo, ośrodek szkoleniowy nie może pozwolić sobie zatem na sytuację, w której osoba o znacznie niższym poziomie zaawansowania spowalnia pozostałych uczestników. Z nauką odzyskiwania danych jest trochę jak z nauką języka obcego – nie da się przejść do poziomu zawansowanego, z pominięciem podstaw.

Ceny takich specjalistycznych komercyjnych szkoleń są oczywiście bardzo wysokie – w zależności od poziomu oraz zakresu szkolenia koszt może wynieść od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych za kilkudniowy kurs.

Idealnym rozwiązaniem na zgłębienie zagadnienia byłoby zatrudnienie się w jednej z firm data recovery i codzienna nauka pod okiem osób z większym doświadczeniem. Trzeba mieć jednak niezwykle dużo szczęścia by znaleźć taką ofertę na rynku komercyjnym, w większości firm (jeśli już w ogóle prowadzą rekrutację) wymagane jest doświadczenie oraz umiejętność samodzielnego rozwiązywania problemów z nośnikami. Mało kto gotów jest uczyć kandydata od podstaw, jeśli w ogóle sytuacja taka mogłaby mieć miejsce, to musiałaby wiązać się zapewne z odpowiednimi zapisami lojalnościowymi w umowie o pracę, na podstawie których pracownik byłby zobowiązany do przepracowania określonego czasu na rzecz firmy, a w razie wcześniejszego rozwiązania umowy, do zwrotu kosztów szkolenia.

Nauka odzyskiwania danych, jak każda inna specjalistyczna dziedzina wymaga zaangażowania ze strony kursanta oraz chęci zdobywania wiedzy. Przywracanie dostępu do danych cyfrowych to praca dla ludzi z pasją, traktujących każdy kolejny przypadek jak nowe wyzwanie. Nie ma tam miejsca na rutynę i pracę w ścisłych ramach czasowych. Nie można zostawić dysku w trakcie procesu data recovery bez nadzoru, ponieważ właśnie wybiła godzina zakończenia pracy – rano mogłoby się bowiem okazać, że bez nadzoru stan nośnika pogorszył się na tyle, że odzyskanie z niego danych nie będzie już możliwe.