Dowód elektroniczny to materiał pochodzący z elektronicznego nośnika danych, który może mieć znaczenie dla prowadzonego postępowania. Choć kodeks postępowania karnego nie definiuje wprost dowodu elektronicznego, to organy ścigania dopuszczają dowody elektroniczne zarówno na etapie postępowania przygotowawczego, jak również podczas rozprawy.
By materiał elektroniczny był wiarygodny i miał moc dowodową, powinien być pozyskany z zachowaniem odpowiednich procedur, pozwalających na zapewnienie niezmienności zapisów informacji cyfrowych. W tym celu konieczne jest zachowanie łańcucha dowodowego oraz odpowiednia dokumentacja pracy biegłego z zakresu informatyki śledczej.
Informatyka śledcza obejmuje zespół czynności mających na celu zbadanie zawartości nośnika cyfrowego pod kątem występowania na nim określonych treści. Biegły z zakresu computer forensic działa z zachowaniem łańcucha dowodowego, zaś niezbędne wsparcie zapewniają mu rozwiązania programowo – sprzętowe tworzone specjalnie na potrzeby pozyskiwania dowodów cyfrowych.
Podstawę materiału dowodowego w sprawach pedofilii stanowi zwykle zawartość elektronicznych nośników danych, zaś pozyskiwaniem oraz analizą zdjęć i innych materiałów o charakterze pedofilskim zajmuje się informatyka śledcza.
We współczesnym świecie na materiał dowodowy składają się nie tylko tzw. dowody analogowe, ale przede wszystkim dokumenty i materiały cyfrowe zapisywane i przechowywane w pamięciach elektronicznych nośników danych.
Współpraca radców prawnych z informatykami może okazać się w najbliższym czasie nie tyle pożądana, co wręcz nieodzowna. W związku z tym, może warto wyprzedzić konkurencję i już dziś nawiązać konstruktywną kooperację, zwłaszcza, że kancelarii radcowskich jest wiele, zaś profesjonalnych laboratoriów informatyki śledczej w skali całego kraju funkcjonuje zaledwie kilka.
Z uwagi na powszechność wykorzystywania telefonów komórkowych, wiele informacji które mogą posłużyć jako cyfrowy dowód w prowadzonym postępowaniu zapisywanych jest w pamięci urządzenia. Czy osoba oskarżona musi podać dane dostępowe do urządzenia, by policja mogła uzyskać dostęp do zawartości jego pamięci?
Wraz z powszechną cyfryzacją funkcjonowania praktycznie wszelkich obszarów życia, także proces dowodowy prowadzony przez organy wymiaru sprawiedliwości – sądy i prokuratury korzysta ze źródeł dowodowych opartych na nośnikach i danych elektronicznych.
Inteligencja mediów społecznościowych (SOCMINT) jest niezwykle ważnym elementem inteligencji cyfrowej, która sama w sobie stanowi istotne źródło informacji dla policji, organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, organów bezpieczeństwa i wywiadu, a także środowisk biznesowych i osób fizycznych, na temat tożsamości, lokalizacji, relacji, powiązań i zamiarów badanych jednostek oraz nastrojów społecznych i trendów rynkowych.
Informatyka śledcza to specyficzna specjalizacja, zaś omyłki w pracach analitycznych wchodzących w zakres computer forensic mogą być na tyle znamienne w skutkach, że dyskwalifikują zgromadzone w sprawie dowody elektroniczne.
W sprawach dużej wagi, kiedy cyfrowe materiały dowodowe mogłyby obciążyć sprawcę, ten często niszczy zapis cyfrowy, bądź cały nośnik, w nadziei uniknięcia odpowiedzialności karnej. W takiej sytuacji zastosowanie znajduje odzyskiwanie danych oraz informatyka śledcza.
Opinie biegłych wykorzystywane są w prowadzonych postępowaniach, w których stwierdzenie okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy wymaga wiadomości specjalnych. Jednak błędy popełniane przy przeprowadzaniu analizy mogą stanowić podstawę zakwestionowania opinii biegłego oraz zdecydować o konieczności powołania innego biegłego.