Detektyw ze specjalnością informatyka śledcza

Kto z nas nie pamięta Sherlocka Holmesa, dzielnego detektywa, z łatwością rozwiązującego wszystkie zagadki. Praca detektywa daje z pewnością wiele satysfakcji, ale wymaga również do swej skuteczności odpowiednich predyspozycji, intuicji oraz umiejętności z wielu dziedzin. A przede wszystkim posiadania licencji.

Co należy zrobić by zostać detektywem i prowadzić prywatne śledztwa?

Do wykonywania pracy detektywa wymagana jest licencja, którą wydaje, komendant wojewódzki Policji właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o wydanie dokumentu. W przypadku osoby niemającej miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest to Komendant Stołeczny Policji. Te same organy mogą również odmówić wydania licencji, zawiesić lub cofnąć licencję, w drodze decyzji administracyjnej.

Minister właściwy do spraw wewnętrznych prowadzi rejestr detektywów, zaś wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych wymaga uzyskania wpisu do rejestru działalności detektywistycznej. Wykonywanie działalności bez wpisu podlega karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Detektyw powinien łączyć wiele cech – być trochę psychologiem, trochę szpiegiem, a już z całą pewnością nie może zabraknąć mu odwagi i sprytu. Swą pracę powinien wykonywać jednak przy poszanowaniu przepisów obowiązującego prawa, w szczególności ustawy z dnia 6 lipca 2001r. o usługach detektywistycznych. Poza tym, przy realizacji czynności detektywistycznych należy kierować się zasadami etyki, lojalnością wobec klienta oraz szczególną starannością, tak by nie naruszać wolności i praw człowieka i obywatela. W związku z tym, detektyw ma obowiązek zachowania w tajemnicy źródła informacji, a także odmowy wykonania czynności nieetycznej lub niezgodnej w prawem. Biuro detektywistyczne ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone podczas wykonywania usług oraz powstałe na skutek podania nieprawdziwych informacji, w związku z tym ustawa nakłada na detektywów obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.

Warunki uzyskania licencji

O wydanie licencji może ubiegać się osoba, która:

1. Posiada obywatelstwo polskie lub obywatelstwo innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub przysługuje jej, na podstawie umów międzynarodowych lub przepisów prawa Unii Europejskiej, prawo do podjęcia zatrudnienia lub wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. Ukończyła 21 lat
3. Posiada wykształcenie co najmniej średnie lub średnie branżowe
4. Ma pełną zdolność do czynności prawnych
5. Nie toczy się przeciwko niej postępowanie o umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe
6. Nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe
7. Nie została zwolniona dyscyplinarnie z Policji, Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, wojska, prokuratury, sądu lub z innego urzędu administracji publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej lub innym państwie, w okresie ostatnich 5 lat
8. Posiada pozytywną opinię komendanta powiatowego (rejonowego, miejskiego) Policji właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania, sporządzoną na podstawie aktualnie posiadanych informacji przez Policję albo – w przypadku obywatela innego państwa – przez organ odpowiedniego szczebla i kompetencji państwa, właściwego ze względu na miejsce jej zamieszkania
9. Posiada zdolność psychiczną do wykonywania czynności detektywistycznych, stwierdzoną orzeczeniem lekarskim
10. Legitymuje się dokumentem potwierdzającym odbycie szkolenia w zakresie zagadnień ochrony danych osobowych, ochrony informacji niejawnych, przepisów regulujących prawa i obowiązki detektywa oraz zasad wykonywania działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych.

W celu uzyskania licencji należy złożyć wniosek o wydanie licencji, wraz z załącznikami, na które składają się:

1. Kopia dowodu osobistego
2. Kopia świadectwa lub dyplomu potwierdzającego posiadanie co najmniej średniego wykształcenia
3. Orzeczenie lekarskie stwierdzające zdolność psychiczną do wykonywania czynności w zakresie usług detektywistycznych
4. Dwie fotografie 3,5 x 2,5 cm
5. Zaświadczenie o odbyciu szkolenia w zakresie zagadnień ochrony danych osobowych, ochrony informacji niejawnych, przepisów regulujących prawa i obowiązki detektywa oraz zasad wykonywania działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych
6. Zaświadczenie o niekaralności
7. Pisemne oświadczenie osoby ubiegającej się o wydanie licencji detektywa dotyczące: pełnej zdolności do czynności prawnych, braku toczących się przeciwko niej postępowań o umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe, braku skazania prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe, nie zaistnienia rozwiązania w trybie dyscyplinarnym stosunku pracy z takimi instytucjami jak: Policja, Straż Graniczna, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Biuro Ochrony Rządu, Służba Ochrony Państwa, wojsko, prokuratura, sąd lub innego urzędu administracji publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej lub innym państwie, w okresie ostatnich 5 lat
8. Po uzyskaniu pozytywnej decyzji należy uiścić opłatę za wydanie licencji detektywa, która wynosi 50 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z ostatniego kwartału ogłoszonego przez GUS. W chwili obecnej jest to zatem kwota 2311,42 zł. Opłata za wydanie duplikatu licencji detektywa wynosi 20 % ceny jej wydania, czyli 462,28 zł. Licencja wydawana jest osobiście osobie, której przyznano licencję, po okazaniu dowodu uiszczenia opłaty za wydanie licencji.

Na czym polega działalność detektywistyczna?

Po uzyskaniu licencji można zacząć świadczyć usługi detektywistyczne, na które składają się czynności polegające na uzyskiwaniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji o osobach, przedmiotach i zdarzeniach, realizowane na podstawie umowy zawartej z klientem, w formach i w zakresach niezastrzeżonych dla organów i instytucji państwowych (np. policji czy prokuratury), a w szczególności:

1. W sprawach wynikających ze stosunków prawnych dotyczących osób fizycznych
2. W sprawach wynikających ze stosunków gospodarczych dotyczących:                                                                                                a) wykonania zobowiązań majątkowych, zdolności płatniczych lub wiarygodności w tych stosunkach,                                     b) bezprawnego wykorzystywania nazw handlowych lub znaków towarowych, nieuczciwej konkurencji lub ujawnienia wiadomości stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa lub tajemnicę handlową
3. Sprawdzanie wiarygodności informacji dotyczących szkód zgłaszanych zakładom ubezpieczeniowym
4. poszukiwanie osób zaginionych lub ukrywających się
5. Poszukiwanie mienia
6. Zbieranie informacji w sprawie, w której toczy się postępowanie karne, postępowanie w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe albo inne, jeżeli w toku postępowania można zastosować przepisy prawa karnego.

Informatyka śledcza w pracy detektywa

Wiele czynności detektywa opartych jest na tradycyjnych metodach operacyjnych, jak np. śledzenie osób. Jednakże rozwój technologii wymusza na detektywach stosowanie także nowoczesnych metod pozyskiwania informacji. By z łatwością poruszać się we współczesnym świecie cyfrowym detektyw powinien znać się na nowych technologiach, w tym pozyskiwaniu dowodów cyfrowych z elektronicznych nośników informacji. A jeśli nie ma w tym kierunku wiedzy i doświadczenia, dobrze jeśli podejmie współpracę z profesjonalną firmą specjalizującą się w usługach informatyki śledczej.

Do obszarów działania współczesnego detektywa należą bowiem sprawy, w których występują dowody cyfrowe, bądź „narzędziem zbrodni” jest telefon, komputer, bądź inny sprzęt wyposażony w elektroniczny nośnik danych. Dowody cyfrowe wykorzystywane są najczęściej w przypadkach pozyskiwania:

1. Dowodów zdrady, szczególnie w sprawach rozwodowych, sprawowania opieki nad dziećmi czy ukrywania majątku
2. Dowodów szpiegostwa przemysłowego
3. Kradzieży tajemnic firmowych

Specjaliści od computer forensic potrafią zabezpieczać, pozyskiwać, poszukiwać oraz analizować materiały pozyskiwane z nośników cyfrowych pod kątem występowania treści, które mogą być przydatne w prowadzonym przez detektywa postępowaniu.

Sprawozdanie dla klienta z wykonanych przez biuro detektywistyczne czynności

Po wykonaniu czynności objętych zleceniem biuro detektywistyczne sporządza i przekazuje klientowi pisemne sprawozdanie z wykonanych czynności, które obejmuje:

1. Datę zawarcia umowy
2. Opis przedmiotu sprawy
3. Opis stanu faktycznego
4. Zakres i przebieg przeprowadzonych czynności
5. Datę zakończenia czynności

Praca detektywa jest wymagająca, ale z całą pewnością ciekawa – każdy dzień przynosi nowe wyzwania. A jeśli kandydat na detektywa nie zniechęci się już na wstępie i przebrnie przez gąszcz formalności administracyjnych, to już nic nie powstrzyma go przed rozwiązywaniem kolejnych zagadek.