Ekspert z zakresu informatyki śledczej to specjalista działający na styku prawa, kryminalistyki oraz informatyki. Pozyskiwanie i analiza materiałów cyfrowych, a następnie opracowywanie raportu wymaga zatem wiedzy z wielu dziedzin oraz określonych predyspozycji. Jakie zatem umiejętności i cechy potrzebne są by zostać biegłym computer forensic?
- Zdolności analityczne
Każda osoba pełniąca rolę śledczego, niezależnie od stosowanych metod dochodzeniowych oraz typu poszukiwanych dowodów musi posiadać intuicję oraz talent analityczny, niezbędny do zebrania informacji, ich właściwej interpretacji oraz rozwiązania sprawy. Na zdolności analityczne składa się m.in. spostrzegawczość, umiejętność szybkiego myślenia, kojarzenia i łączenia ze sobą zdarzeń i faktów, a także precyzyjne umiejętności obserwacyjne.
- Wiedza informatyczna
Do prawidłowej realizacji zadań z zakresu computer forensic niezbędna jest praktyczna znajomość informatyki, najlepiej połączona ze zrozumieniem budowy oraz zasad funkcjonowania nośników elektronicznych, a także specyfiki zapisu na nich cyfrowych informacji. Zatem osobie z doświadczeniem w pracy z systemami komputerowymi, programowaniem, czy odzyskiwaniem danych łatwiej będzie przejść do realizacji zadań z zakresu cyfrowej analizy sądowej, ponieważ będzie posiadała ogólną wiedzę na temat działania technologii komputerowych.
Z całą pewnością ekspert z zakresu informatyki śledczej musi umieć stosować narzędzia uniemożliwiające jakąkolwiek modyfikację na nośniku poddawanym badaniom – tzw.blokery, by zapewnić niezmienność zapisu. Nawet niewielka zmiana na danych może stanowić podstawę do podważenia opinii biegłego z zakresu computer forensic.
- Znajomość prawa
Ekspert z zakresu informatyki śledczej musi znać podstawy prawne swojej działalności, tak by wiedzieć jakie uprawnienia przysługują mu, a także jakie obowiązki ciążą na nim w związku z realizacją czynności biegłego.
Poza tym dobrze jeśli będzie znał regulacje odnoszące się do zasad pozyskiwania oraz analizy elektronicznego materiału dowodowego, tak by wiedzieć jakie informacje oraz w jakim zakresie mogą posłużyć jako dowód w prowadzonym postępowaniu.
- Znajomość zagadnień z zakresu cyberbezpieczeństwa
Informatyka śledcza to w dużej mierze rozwiązywanie zagadek związanych z cyberprzestępczością. Zatem kto lepiej nadaje się do pracy śledczego w zakresie przestępczości w sieci, jak nie właśnie ekspert z zakresu cyberbrzpieczeństwa, tym bardziej że wiedza niezbędna do zapobiegania przestępstwom w sieci może być niezwykle pomocna przy ich wykrywaniu.
- Doskonała organizacja oraz zdolności komunikacyjne
I nie chodzi tu wyłącznie o dbałość o porządek w miejscu pracy. Ważniejsza jest bowiem organizacja mentalna, umiejętność zwięzłego oraz przejrzystego formułowania myśli i przedstawiania na piśmie wniosków wyciągniętych z prowadzonych śledztw, tak by osoba czytająca raport (sędzia czy prokurator nie będący informatykiem) zrozumiał co ekspert miał na myśli, bez sięgania do fachowej literatury.
Praca informatyka śledczego wymaga także dokumentowania poszczególnych etapów prac, tak by możliwa była weryfikacja zachowania tzw. łańcucha dowodowego, a także odtworzenie w razie potrzeby krok po koku wykonanych czynności.
Poza tym informatyk śledczy pracuje często w zespole, którego jest częścią. Zatem by praca całej grupy mogła przynieść efekty w postaci pozyskania oraz udokumentowania dowodów cyfrowych konieczna jest umiejętność pracy z ludźmi.
- Chęć nieustannego uczenia się oraz podnoszenia swoich kwalifikacji
Informatyka śledcza nierozerwalnie związana jest z nowymi technologiami, które rozwijają się w zastraszającym tempie. Z roku na rok pojawiają się kolejne typy elektronicznych nośników danych, na których mogą znajdować się cyfrowe ślady. Informatyk śledczy musi być więc na bieżąco ze zmieniającą się rzeczywistością cyfrową, tak by środowisko w którym przyjdzie mu pracować nie było dla niego zaskoczeniem. W ślad za technologią rozwijają się także narzędzia do odzyskiwania danych oraz pozyskiwania i analizy cyfrowych materiałów dowodowych. Ekspert z zakresu data forensic musi znać wiele rozwiązań programowo – sprzętowych, wykorzystywanych w śledztwach komputerowych. Dostępne na rynku narzędzia różnych producentów oferują bowiem różnorodne spektrum działania w zakresie analizy danych oraz sposobów generowania raportów.
Informatyka śledcza, zwana także kryminalistyką komputerową, kryminalistyką sądową, czy też computer forensic to niezwykle ciekawa dziedzina, łącząca w sobie elementy wielu nauk i specjalności. Obszarem jej zainteresowania jest odzyskiwanie oraz analiza informacji cyfrowych pochodzących z urządzeń do przechowywania danych w tym komputerów, telefonów, czy kart pamięci. Eksperci ds. informatyki śledczej pomagają pozyskiwać dowody czynów popełnianych przy wykorzystaniu narzędzi nowych technologii – wyśledzić hakerów i cyberprzestępców, odzyskać skradzione dane, wytropić sprawców kradzieży danych firmowych, śledzić aktywność użytkowników w sieci, a także pomagać we wszelkich innych dochodzeniach prowadzonych w sprawach czynów dokonanych z użyciem komputerów.
